شب یلدا از گذشته تا به امروز

این اولین شبی است که مولای من تویی
خوش دین و مذهبی است که آقای من تویی

با یک نگاه و گوشه ی چشم سیاه خود
زنده نما مرا که مسیحای من تویی

زیباترین بهانه ی بودن برای من
خوش یار و دلبرِ دل شیدای من تویی

مرغ خیال اگر به هوای تو پر زند
در باغ آرزو همه رویای من تویی

بی بودنِ تو بودنِ من چه نبودن است
چون هستی و وجود و تمنای من تویی

در آرزوی دیدن روی تو جان دهم
چون بهترین نمای تماشای من تویی

گر چه چنین شبی تو امامم شدی ولی
تو از ازل ستاره و مولای من تویی

محمد مبشری

شب یلدا از گذشته تا به امروز...

شب یلدا شب یَلدا یا شب چلّه یکی از کهن‌ترین جشن‌های ایرانی است.  در این جشن، طی­شدن بلندترین شب سال و به دنبال آن بلندتر شدن طول روزها در نیم‌کره شمالی، که مصادف با انقلاب زمستانی است، گرامی داشته می‌شود. یلدا به زمان بین غروب آفتاب از ۳۰ آذر (آخرین روز پاییز) تا طلوع آفتاب در اول ماه دی (نخستین روز زمستان) گفته می‌شود. خانواده‌های ایرانی در شب یلدا، معمولاً شامی فاخر و همچنین انواع میوه‌ها و رایج‌تر از همه هندوانه را مهیا و دور هم سرو می‌کنند. پس از سرو تنقلات، قصه‌گویی بزرگان خانواده برای دیگر اعضای فامیل و همچنین فال‌گیری با دیوان حافظ رایج است. «یلدا» برگرفته از واژه سریانی  به ‌معنای زایش استو شب چله هم که مترادف شب یلداست از آن روست که چهل روز اول زمستان را «چله بزرگ» و بیست روز بعد از آن را «چله کوچک» نامیده‌اند. ابوریحان بیرونی از این جشن با نام «میلاد اکبر» نام برده و منظور از آن را «میلاد خورشید» دانسته‌است. در آثارالباقیه بیرونی، از روز اول دی ماه، با عنوان «خور» نیز یاد شده‌است. در قانون مسعودی نسخه موزه بریتانیا در لندن، «خُره روز» ثبت شده، اگرچه در برخی منابع دیگر «خرم روز» نامیده شده‌است. انار شب چله چلّه، دو موقعیت گاه‌شمار در طول یک سال خورشیدی با کارکردهای فرهنگ عامه، یکی در آغاز تابستان (تیرماه) و دیگری در آغاز زم شب یلدا از گذشته تا به امروز...